Gezurra da: euskara ez da munduko hizkuntza zailena
Blogari batek nonbaitetik ateratako zerrenda bat kaleratu du sarera: ikasteko zailenak diren hizkuntzak. Eta euskara omen da lehena, munduko hizkuntzarik zailena. Blogariak aipatzen duenez, Erresuma Batuan egindako azterketa edo inkesta ofizial baten emaitza da hori, baina azterketa horren estekarik ez du ematen: ez dirudi inkesta hori egiazkoa denik. Eta euskara ere ez da munduko hizkuntza zailena: Larry Trask zenaren euskarari buruzko FAQ-a gogora dezagun Buber orrietatik berreskuratuta.
Lexiophiles blogean agertutako zerrendaren arabera, hau da ikasteko zailtasunaren eskalan, munduko hizkuntza zailenen sailkapena:
- Euskara
- Hungariera
- Txinera
- Poloniera
- Japoniera
- Errusiera
- Alemana
- Koreera
- Ingelesa
- Swahili
Blogariak dioenez, zerrenda honen jatorria zera da: a survey conducted by the British government. Erresuma Batuko gobernuak egindako inkesta bat. Baina ez du ustezko ikerketa horren berri ematen, eta zalantzazkoa dirudi egia denik. Inork aurkitzen badu, esan dezala. Erresuma Batuko Foreign Office edo atzeri ministerioak egin zuen azterketa bat diplomatikoen artean, eta horren berri aurkitu dugu hemen. Zerrenda konpletorik ez da ageri hor, baina diplomatikoen artean Hungariera da zailena, eta gero japoniera.
Eta euskararen zailtasunari buruz, gogora ekar dezagun Larry Trask hizkuntzalariak Interneten duela dozena bat urte jarri zuen FAQ edo galdetegia, euskararen inguruko zalantza eta mito batzuk argitzeko modukoa. Trask hil ondoren, Blas Uberuaga Buberrek berreskuratu zuen material hura eta bere webgunean dago orain. FAQeko zortzigarren puntuan, hain zaila da euskara ikastea?
Q8. Is Basque exceedingly difficult to learn?
A8. Not at all. Today thousands of people speak Basque as a second language; among these are native speakers of Spanish, French, English, Dutch, German, Japanese, and other languages. In fact, Basque is a rather easy language to pick up, while mastering it is no more difficult than mastering any other language. The pronunciation is easy, the spelling is regular, there is no grammatical gender, there are no noun-classes or verb-classes, and there are no irregular nouns and hardly any irregular verbs.
Ez, euskara ez da zaila. Bigarren hizkuntza gisa milaka lagunek ikasi dute. Izatez, euskara harrapatzen hastea nahikoa erraza da, eta ondo jakitea, ez beste hizkuntza batzuk ondo jakitea baino zailagoa. Ahoskatzea erraza da, ortografia erregularra, ez dago genero gramatikalik, izen edo aditz klaserik, ez dago izen irregularrik eta apenas aditz irregularrik.
Erantzunak
Hizkuntzarik zailena ikasi nahi ez den horixe da. Besteak zioen modura, euskaldunak omen gara munduko azkarrenak, frantsesez edota espainolez ikasi dugulako eta espainolek eta frantsesek euskaraz ikasi ez dutelako, bi punturen arteko desberdintasuna A-tik B-ra edo B-tik A-ra berdina izanik. Espainol eta frantses diogun horretan kabitzen dira katalanak, gailegoak eta enparaua. Horren erantzuna izango du, seguruenik, Julen Retegi erdaldunari Julian Retegui euskaldunak euskaraz irakatsi ez dion aita eta maisuak.
Euskara hizkuntza zailtzat jotzea euskararen kontrako ideolojia da.
Hona Juan Antonio Moreno Cabrera hizkuntzalariak gaiaren inguruan emandako hitzaldi baten laburpena.
Euskararen (eta beste hizkuntza askoren) zailtasunaren inguruko topiko hauek ez dira ez berriak, ez desinteresatuak, aspaldian ari gara entzuten eta batzuk behin eta berriz zabaltzen.
Baina uste dut kontu honetan galdera beste bat dela. Nolatan agertu da euskara zerrenda horretan "top dog", ikerketa edo inkesta horren berri ematen duten beste iturrietan aipatu ere egiten ez den bitartean?
Inork aurkitu du diplomatiko britainiarrei egindako inkesta horren datu fidagarriagorik?
Edonola ere, inkesta hori diplomatiko britainiarrek hizkuntzei buruz dituzten pertzepzioen batez bestekoa baino ez litzateke izango, eta EHn Erresuma Batuak kontsulatu bat baino ez dauka, Bilbokoa hain zuzen ere (edo ez dut besterik aurkitu behintzat).
Nik ez diot tankera fidagarria hartzen Lexiophiles horri. Kaleko seinale elebidunei buruzko artikulu honetan ikusten zaio jitea, dena frantsesez balitz zein argia litzatekeen... Badirudi ozta-ozta duela frantsesak presentzia Euskal Herrian. Eta eskerrak, dio, bestela zein ulergaitza litzatekeen paisaia linguistikoa.
Irudika ezazue, Kanbo idatzita kartel elebakarrean, zein gogorra ulertzeko eta zein diskriminatorioa azpiratuta bizi den beste hizkuntza horrentzat, frantsesarentzat...
Hizkuntza bat zaila dela esatea, leku bat urrun dagoela esatea bezala da. Kontua da nondik abiatzen den.
ADos nago, kontrako ideologia hutsa.
Bestalde, zergatik ez dira frantzesa, espainiera, serbokroaziera, edo hopi hizkuntza agertzen, esaterako?
Zeinentzat da zailagoa ikasten poloniera japoniera baino?
Oraintxe ikusi dut EITBko albistea. Hori da hori euskara ikasteko motibazioa galarazi nahia! Erresuma Batuak dioelako izango da orain zaila euskara? Ez, barka, 23 herrialdetako diplomatikoek diote... Zein 23 herrialde? Zein diplomatikok? Mayor Oreja diplomatikoen taldean sartu dute? Horietako zenbatek nahi izan du euskara (eta beste bederatziak) ikasi eta zein saiatu da?...psss.. ¬¬'
Hemen kontrakoa dioen beste hizkuntzalari bat. Durk Gorter, Ikerbasqueko hizkuntzalari eta ikerlari frisiarra:
Saihesten ari naiz euskara zaila dela esatea. Euskara ezberdina da, Europako beste hizkuntzekin konparatuta. Kexa hori darabilten erdaldunek nik baino abantaila handiagoak dituzte: ahoskera, soinuak berberak dira, hizkuntzaren alderdi pragmatikoa... Euskara oso logikoa da; ez daukazu ia salbuespenik, arauak oso finkoak dira.
Argian elkarrizketa osoa.
Interesgarria bai, Argiako Gorterrena. Eta Argia.com-en baita ere, Gorka Bereziartuaren iruzkina kontu honetaz, bereziki nola EITBk eman duen albistea, informazio objetiboa bailitzan.
Ba sentitzen dut, esan behar baitut euskara benetan zaila dela. Bestela ezin ulertuko genuke euskal irrati telebista izeneko leku batean "hungariarra, japoniarra edo errusiarra" idatzita ikustea hungariera, japoniera edo errusieraren lekuan. Are gutxiago ulertuko genuke "hizkuntza sailenen (sic) zerrenda"-z hitz egitea. Benetan zaila behar du...
Urrutira joan gabe, Euskadiko Hezkuntza sailburua ere iritzi berekoa da (Noticias de Gipuzkoa, 2009-06-11)
«La nueva consejera de Educación, Isabel Celaá, reivindicó ayer "el importante esfuerzo" que el colectivo de euskaldunberris ha venido realizando durante los últimos años en la escuela y se atrevió a relacionar los malos resultados obtenidos por los alumnos vascos en Ciencias (según los datos del informe Pisa) con el euskera. "No es que nuestros estudiantes sean más tontos, sino que el euskera es una lengua muy difícil: no es como el catalán, que se aprende en tres meses", aclaró la titular de Educación.»
Doako 20 Minutos egunkariak ere argitaratu du gezurrezko albiste hau, inondik ageri ez den ikerketa britainiar ustezkoaren berri emanez.
Izan ere, grazia egiten didate "euskara ikastea zaila da ordea!" esan eta aldi berean frantzesa edo alemaniera ikasten ari direnek. Euskararen zailtasunarena gehienbat aitzaki bat dela iruditzen zait niri.